ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

Γράφει η Φιλόλογος- Ειδική -Επαιδευτικός (M.Ed)

Μ.Ρούσσου 

Κεφάλαιο 1^ο  ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ ΤΟΥ ΟΡΟΥ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

 

Τα τελευταία χρόνια με τις αυξανόμενες απαιτήσεις, παρατηρούμε ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται στη διαχείριση των συναισθημάτων τους, δυσκολεύονται στη προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, δυσανασχετούν πολλές φορές με τα αποτελέσματα των επιλογών τους. Όλα τα παραπάνω δημιουργούν συναισθήματα δυσφορίας, μελαγχολίας και αυτοκαταστροφής.

 

1.1 Ιστορική αναδρομή του όρου

Η κατάθλιψη ως έννοια σχετίζεται με το πώς νιώθει το άτομο σε κάποια φάση της ζωής του. Είναι ένα συναίσθημα το οποίο σχετίζεται πολλές φορές με άλλες διαταραχές του συναισθήματος όπως για παράδειγμα η διπολική διαταραχή. Μια μικρή ιστορική αναδρομή μαρτυρά ότι η παιδική κυρίως  κατάθλιψη ως όρος προβλημάτισε πολλούς επιστήμονες στο παρελθόν . Πιο συγκεκριμένα το 1934 ο Bleuer δημοσίευσε μελέτες που αφορούν την παιδική κατάθλιψη επίσης ο Spitz to 1946 περιγράφει τη συναισθηματική κατάσταση των βρεφών που βρίσκονταν σε ιδρύματα ως κατάθλιψη. Ωστόσο αρκετοί ψυχολόγοι αμφισβητούσαν την παιδική κατάθλιψη, πιο σημαντικός  ο Freud, ο οποίος απέρριπτε την ύπαρξη της κατάθλιψης στα παιδιά καθώς, το παιδί δεν έχει αναπτύξει το υπερεγώ επομένως δεν μπορεί να υπάρξει η επιθετικότητα προς τον ίδιο του τον εαυτό( Wilmshurst,2011).

 

1.2 Χαρακτηριστικά της κατάθλιψης.

Η κατάθλιψη μπορεί να εκφραστεί ως συναίσθημα αλλά και ως ψυχολογική διαταραχή. Επίσης δεν εμφανίζεται μόνο στους ενήλικες αλλά και στα παιδιά. Άρα, σήμερα μπορούμε και συζητάμε για την παιδική κατάθλιψη και μπορούμε να τη διαγνώσουμε ομοίως με τη κατάθλιψη των ενηλίκων . Όταν ωστόσο, θέλουμε να δώσουμε έναν εντονότερο χαρακτηρισμό στα συμπτώματα της κατάθλιψης αναφερόμαστε σε ψυχολογική διαταραχή του ατόμου , μια παθολογική κατάσταση η οποία επηρεάζει σημαντική τη λειτουργικότητα του ατόμου, καθώς το άτομο δεν θέλει να συμμετέχει σε καμία καθημερινή δραστηριότητα, δεν είναι συγκεντρωμένο, επηρεάζει τις διατροφικές επιλογές του ατόμου,   νιώθει συχνά ενοχές, έχει τάσεις καταστροφής, δεν έχει κανένα ενδιαφέρον για τη ζωή. Είναι σημαντικό να γίνει διάκριση της κατάθλιψης ως όρου από αυτό της μελαγχολίας και του καταθλιπτικού συναισθήματος που είναι παροδικό (Ευθυμίου, Μαυροειδή,Παυλάτου, & Καλαντζή -Αζίζι, ,2006)

 

1.3 Παιδική Κατάθλιψη.

Όπως αναφέρθηκε η παιδική κατάθλιψη ως αντικείμενο μελέτης απασχόλησε αρκετούς επιστήμονες καθώς υπήρχαν έντονες αντιπαραθέσεις σχετικά με την ύπαρξη αυτού του όρου στο χώρο της ψυχολογίας. Ωστόσο από τη δεκαετία του 1980 η παιδική κατάθλιψη βρίσκεται στο βασικό εγχειρίδιο ταξινόμησης. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παιδική κατάθλιψη παρουσιάζεται στα παιδιά με παρόμοια συμπτώματα όπως παρουσιάζεται σε έναν ενήλικα. 

Πιο συγκεκριμένα στο παιδί ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής του διαμορφώνεται η εγκεφαλική ανάπτυξη καθώς και η συναισθηματική. Όσο αφορά τις συναισθηματικές εμπειρίες που θα λάβει το παιδί από πολύ μικρό είναι βασικές καθώς μέσα σε αυτές θα λειτουργήσει μετέπειτα, ωστόσο τα συναισθηματικά ελλείμματα ή προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει σε αυτή τη μικρή ηλικία,  πιθανότατα το οδηγήσουν στο μέλλον σε κατάθλιψη. (Kieling et al., 2011)

Βασικά χαρακτηριστικά κατάθλιψης σε παιδιά και εφήβους είναι τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, αόριστοι πόνοι χωρίς κάποια παθολογικά αίτια όπως για παράδειγμα πόνος στο στομάχι. Συχνά η επίδοση των παιδιών με κατάθλιψη στο σχολείο φθίνει σε σχέση με τους συνομιλήκους τους απουσιάζοντας από το σχολείο. Πολλές φορές επίσης δείχνουν συμπεριφορές που σχετίζονται με τα άκρα, είναι ιδιαίτερα παρορμητικά ή αποτραβηγμένα , κάποιες φορές έχουν εκρήξεις θυμού άλλες φορές δεν αντιδρούν, βάζουν συχνά τα κλάματα ή αναστατώνονται πολύ εύκολα.  Επίσης, όλη αυτή η ψυχική κατάσταση τους, τα επηρεάζει και στις διαπροσωπικές τους σχέσεις σε όλα τα πλαίσια για παράδειγμα και στο σχολείο και στο σπίτι( Wilmshurst,2011). Τέλος ένα βασικό χαρακτηριστικό των παιδιών με κατάθλιψη είναι ότι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν και το σχολείο τους είναι αδιάφορο. (Bhatia & Bhatia, 2007).Είναι πολύ σημαντικό, επομένως όταν  παρατηρείται μειωμένο ενδιαφέρον του παιδιού για το σχολείο, ενώ στο παρελθόν δεν είχε δείξει τέτοιο προφίλ, να διερευνηθεί περαιτέρω. (Kapornai & Vetro, 2008)

Η κατάθλιψη καθώς και η παιδική κατάθλιψη χωρίζεται σε δυο τύπους με βάση το διαγνωστικό εγχειρίδιο ταξινόμησης DSM-IV . O μείζων τύπος κατάθλιψης σχετίζεται περισσότερο με καταθλίπτικη διάθεση σε όλους τους τομείς, δεν υπάρχει καμία ευχαρίστηση για την καθημερινότητα. Ο δυσθυμικός τύπος, ο οποίος στα παιδιά και στους εφήβους μπορεί να έχει διάρκεια ένα έτος και η μορφή αυτή να σχετίζεται με τη ευερεθιστότητα. Κάποια από τα συμπτώματα του τελευταίου τύπου είναι έντονη αίσθηση απελπισίας, ανεπαρκής αυτοεκτίμηση και αυτοσυγκέντρωση, ανεπάρκεια ενεργητικότητας ή και αυξημένη κόπωση ( Wilmshurst,2011).

H άνωθεν διαφοροποίηση του ορισμού της κατάθλιψης συνάδει με το διαφοροποιημένο τρόπο προσέγγισης της οικείας διαταραχής από τα διεθνή συστήματα ταξινόμησης τα οποία είναι το Αμερικανικό και Διαγνωστικό Εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών(DSM-IV) και το σύστημα της διεθνούς ταξινόμησης των νόσων( ICD-10). Ωστόσο, προτείνεται η ολόπλευρη προσέγγιση των χαρακτηριστικών των καταθλιπτικών διαταραχών, οι οποίες πέρα από τους τύπους παρουσιάζονται και με βάση το βαθμό σοβαρότητας από ήπιες έως και πολύ βαριές. (Augusto-Mateos et.al., 2010)

 Παιδιά με άλλες διαταραχές όπως η διαταραχή ελλειματικής προσοχής και υπερκινητικότητας καταλαμβάνουν το 14% της καταθλιπτικής διαταραχής σύμφωνα με την Kovacs και τους συνεργάτες της  , καθώς επίσης και παιδιά με αυτισμό . Παρατηρείται αρκετές φορές η συνοσηρρότητα της κατάθλιψης με μια άλλη διαταραχή, η οποία διαγιγνώσκεται στην παιδική ηλικία. H  κατάθλιψη ως ψυχολογική διαταραχή είναι πολύ πιθανό να υποτροπιάσει στα παιδιά και τους εφήβους και να εμφανιστεί περισσότερες φορές παρότι στους ενήλικες. Επιπροσθέτως το 72% των ατόμων που εμφάνισαν κατάθλιψη, παρουσίασαν την ίδια διαταραχή τα επόμενα πέντε έτη. ( Wilmshurst,2011).Τέλος ως την ενηλικίωση 1 στους 4 εφήβους έχουν παρουσιάσει το λιγότερο ένα καταθλιπτικό επεισόδιο, στην ενήλικη ζωή το άτομο με κατάθλιψη συνήθως εμφάνισε κατάθλιψη και στην εφηβεία.(Cuijpers, van Straten, Smits& Smit, 2006)

 

 

Κεφάλαιο 2^ο Η ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΚΉ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

 

            Στο προηγούμενο κεφάλαιο αναλύθηκε ο όρος της κατάθλιψης και της παιδικής κατάθλιψης. Σε αυτό το κεφάλαιο θα ασχοληθούμε κυρίως με τη διάγνωση και την αξιολόγηση της παιδικής κατάθλιψης με ένα ψυχομετρικό εργαλείο. Η διάγνωση και η αξιολόγηση της παιδικής κατάθλιψης είναι μείζονος σημασίας, καθώς είναι αυτή που καθορίζει την παρέμβαση και το θεραπευτικό πλάνο το οποίο θα ακολουθήσει το παιδί με κατάθλιψη.

 

2.1 Η κλίμακα καταγραφής της παιδικής κατάθλιψης ( Children’s Depression Inventory) -C.D.I

Το C.D.I είναι ένα από τα βασικότερα εργαλεία τα οποία αποβλέπουν στην αυτοαξιολόγηση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης στα παιδιά και στους εφήβους. Οι κλίμακες αυτές έχουν βοηθήσει αρκετά μελέτες έρευνας σχετικά με την παιδική κατάθλιψη καθώς είναι εύχρηστες  καθώς παρέχουν και ποσοτική ανάλυση των δεδομένων σχετικά με το βαθμό σοβαρότητας των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Αυτές, οι κλίμακες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να περιγράψουν την κατάθλιψη, για να επιλεχθει το υποκείμενο της έρευνας, για να γίνει συγκεκριμένή μια ερευνητική υπόθεση , για να δοθεί διάγνωση καθώς επίσης να αξιολογηθεί η πορεία της παρέμβασης ή της θεραπείας της κατάθλιψης (Kovacs, 1992) .

 

 

2.2. Η δημιουργία της κλίμακας της παιδικής κατάθλιψης C.D.I

            H πιο διάσημες κλίμακες αυτοαξιολόγησης που σχετίζονται με την παιδική κατάθλιψη είναι το ερωτηματολόγιο Παιδικής κατάθλιψης C.D.I και η κλίμακα κατάθλιψης του Beck. (Κάκουρος& Μανιαδάκη, 2006)

 Η Maria Kovacs στηρίχθηκε στην κλίμακα του Beck η οποία αναφέρεται στην αυτοαξιολόγηση καταθλιπτικών χαρακτηριστικών των ενηλίκων. (Beck, 1967)  Ωστόσο η Kovacs τροποποίησε τις ερωτήσεις προσαρμόζοντας αυτές στα παιδιά και εισήγαγε ερωτήσεις σχετιζόμενες με τομείς οι οποίοι αναφέρονται μόνο σε αυτές τις ηλικίες για παράδειγμα σχολικές υποχρεώσεις των παιδιών.  Η Kovacs προσάρμοσε την κλίμακα της παιδικής κατάθλιψης στις ηλικίες 7-17. Η δημιουργία ωστόσο της συγκεκριμένης κλίμακας έγινε σταδιακά, διεκπεραιώθηκε μέσα από τις τέσσερις φάσεις. (Κοvacs, 1992) Η προσαρμογή του στον ελληνικό χώρο πραγματοποιήθηκε από τους Κλεφτάρα και Διδασκάλου σε δείγμα 457 μαθητών . (https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/41492/11265.pdf?sequence=1)

 

2.3 Περιγραφή και χορήγηση της κλίμακας καταγραφής της Παιδικής Κατάθλιψης C.D.I

H άνωθεν κλίμακα όπως έχει προλεχθεί αναφέρεται σε παιδιά 7 έως 17 ετών, επομένως ερευνά την κατάθλιψη σε δυο ηλικιακά ορόσημα στη ζωή του ατόμου πριν την ενηλικίωση, την παιδική ηλικία και την εφηβεία. Στην κλίμακα αυτή είναι καταγεγραμμένες 27 ερωτήσεις οι οποίες σχετίζονται με συμπτώματα και χαρακτηριστικά της παιδικής κατάθλιψης όπως η έλλειψη ευχαρίστησης (ανηδονία), μείωση ενδιαφέροντος για οτιδήποτε υπάρχει στη ζωή του ατόμου και το κάνει λειτουργικό, όπως ο ύπνος, το φαγητό, τα οποία προέρχονται από διαταραχές του νευρικού συστήματος. Επίσης οι ερωτήσεις αυτές σχετίζονται με τις προσωπικές σχέσεις των παιδιών, με τις σκέψεις που κάνουν, κάποιες ερωτήσεις ταιριάζουν με τα αποτελέσματα της κατάθλιψης για παράδειγμα ποιες συνέπειες υπάρχουν στο σχολικό συγκείμενο σε σχέση με το παιδί.

Πιο συγκεκριμένα το παιδί έχει για κάθε ερώτησεις να επιλέξει ανάμεσα σε τρεις πιθανές απαντήσεις και επιλέγει αυτή την πρόταση η οποία το καλύπτει περισσότερο το τελευταίο διάστημα. Οι βαθμολογίες αναλογούν σε μηδεν (0), σε ένα (1) και σε δυο(2) . Όσο πιο μεγάλη βγει η βαθμολογία τόσο πιο βαρύ είναι το σύμπτωμα το οποίο αξιολογείται από τη συγκεκριμένη ερώτηση.

Το τεστ χορηγείται από εξειδικευμένους επαγγελματίες από τον ιατρικό χώρο, ψυχολόγοι , από εκπαιδευτικούς οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί γι αυτό. Ο εξεταστής αρχικά θα πρέπει να κατευθύνει το παιδί, να του εξηγήσει το σκοπό που συναντήθηκαν , να του εξηγήσει πως θα κάνει το τεστ ωστόσο καθώς επίσης το παιδί θα μιλήσει στον εξεταστεί τί νιώθει το τελευταία διάστημα. (Kovacs, 1992) Στόχος του εξεταστή θα πρέπει να είναι το παιδί να νιώσει άνετα ώστε να δώσει τα πιο αντιπροσωπευτικά  αποτελέσματα σχετικά με τη συναισθηματική του κατάσταση. Τέλος, εφόσον το απαιτούν οι συνθήκες το τεστ μπορεί να χορηγηθεί κατά μονάς ή στο σχολείο σε ομαδικό κλίμα, ωστόσο και οι δυο περιπτώσεις διατηρούν τον ίδιο τρόπο βαθμολόγησης.

 

2.3.1 Οι υποκλίμακες του C.D. I

Οι ερωτήσεις του C.D.I χωρίζεται σε πέντε υποκλίμακες καλύπτοντας όλους τους τομείς  τους οποίους μπορεί να επηρεάσει ένα παιδί η κατάθλιψη. Ειδικότερα η πρώτη υποκλίμακα αφορά την κακή συναισθηματική διάθεση στο παιδί, έτσι μελετά την καταθλιπτική διάθεση , την απαισιοδοξία, τα κατηγορώ του παιδιού στον εαυτό του, την ευαισθησία στο κλάμα, την ανησυχία και την αναποφασιστικότητα . Η βαθμολογία σε αυτή την υποκλίμακα είναι  0 έως 12 μονάδες.  Η δεύτερη υποκλίμακα αφορά τα προβληματα στις σχέσεις του παιδιού πιο συγκεκριμένα περιλαμβάνει ερώτησεις με την κακή συμπεριφορά, με τους τσακωμούς, με την ανυπακοή και το ελλιπές κοινωνικό ενδιαφέρον του παιδιού.Η βαθμολογία στη δεύτερη υποκλίμακα είναι  0 έως 8 μονάδες.  Επίσης η τρίτη υποκλίμακα σχετίζεται με την αναποτελεσματικότητα δηλαδή περιέχει ερωτήσεις οι οποίες σχετίζονται με την δυσκολία διεκπεραίωσης των σχολικών υποχρεώσεων και την υποτίμηση των παιδιών στον εαυτό τους σε σχέση με τους συνομιλήκους τους. Η βαθμολογία σε αυτή την υποκλίμακα είναι 0 έως 8 μονάδες.  Η τέταρτη υποκλίμακα σχετίζεται με συμπτώματα που μπορούν να αξιολογηθούν όπως είναι οι σωματικές ενοχλήσεις, το αίσθημα κόπωσης και μοναξιάς, η απουσία φίλων και η απουσία θέλησης να πάει σχολείο, η ανηδονία και η διαταραχή ύπνου. Η βαθμολογία στην τέταρτη υποκλίμακα είναι 0 έως 16 μονάδες.  Τέλος η Πέμπτη υποκλίμακα του C.D.I αφορά την αρνητική εικόνα που έχει το παιδί για τον εαυτό του ( αυτοεκτίμηση). Οι ερωτήσεις αυτής της υποκλίμακας σχετίζονται με τις σκέψεις για αυτοκτονία, το αίσθημα ότι δεν το αγαπούν, δεν δέχεται το σώμα του έτσι όπως είναι, αίσθημα μίσους για τον εαυτό του και αίσθημα απαισιοδοξίας. Η βαθμολογία στην τελευταία υποκλίμακα είναι 0 έως 10 μονάδες. Η μέγιστη βαθμολογία της κλίμακας με βάση τη βαθμολογία των υποκλιμάκων είναι 54 βαθμοί. Με βάση τη βαθμολογία η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται με ήπια , μέτρια η και σοβαρή κατάθλιψη. ( Γρηγοριάδου, 1999) Πιο συγκεκριμένα η βαθμολογία από 0-9 μαρτυρά ήπια συμπτώματα κατάθλιψης, βαθμολογία 10-18 μαρτυρά μέτρια συμπτώματα κατάθλιψης βαθμολογία πάνω από 19 τα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι σοβαρά. (Kleftaras & Didaskalou, 2006). Η βαθμολογία πάνω από 15 μαρτυρά πιο ενδελεχή έλεγχο του παιδία και παραπομπή για βαθύτερη αξιολόγηση. (Giannakopoulos et al.2009),

To C.D.I μπορεί να χορηγηθεί και σε μικρότερο εύρος ερωτήσεων ( C.D.I. short  form)  , αυτή η μορφή χορηγείται από τις 27 ερωτήσεις με μόνο τις 10 από την ολοκληρωμένη κλίμακα της Kovacs . O λόγος ύπαρξης του C.D.I. short  form είναι η διερεύνηση των καταθλιπτικών χαρακτηριστικών και συμπτωμάτων εφόσον δεν υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος. ( Γρηγοριάδου, 1999) Το 1992 η Kovacs φτιάχνει ένα τεστ με 10 ερωτήσεις για τη διάγνωση της κατάθλιψης και σε αυτό το τεστ είναι σημαντικό να ενημερωθούν τα παιδιά πως ένιωσαν και τι σκέφτηκαν στο πρόσφατό παρελθόν και πιο συγκεκριμένα στις δυο τελευταίες εβδομάδες. ( Kovacs, 2014)

 

2.3.2 Η στάθμιση του C.D.I

            H στάθμιση είναι ένα σημαντικό βήμα για να θεωρηθεί ένα ψυχομετρικό εργαλείο αξιόπιστο και έγκυρο. Η στάθμιση αναφέρεται κυρίως στους τυπικούς βαθμούς. Αυτό για να καθοριστεί θα πρέπει το ψυχομετρικό εργαλείο να χορηγηθεί σε έναν αριθμό ατόμων ο οποίος θα αρκεί να σταθμιστεί το τεστ.

            Συγκεκριμένα το C.D.I χορηγήθηκε σε 1.453 άτομα τα οποία άνηκαν στην παιδική ηλικία και την εφηβική μέχρι 16 ετών. Οι βαθμοί οι οποίοι προέκυψαν σχετίζονται άρρηκτα με ηλικία και το φύλο και είναι ανάλογες αυτών . ( Γρηγοριάδου, 1999)

 

 

 

Κεφάλαιο 3^ο ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ (C.D.I)  

 

3.1  Αξιοπιστία του C.D.I

            H αξιοπιστία είναι από το πιο βασικά χαρακτηριστικά ενός ψυχομετρικού εργαλείου. Οι τιμές που δίνουν τα τεστ και κατά πόσο μετρούν και ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, σχετίζονται με την αξιοπιστία ενός τεστ. Αν θέλουμε ελέγξουμε την αξιοπιστία ενός τεστ θα πρέπει αρχικά να λάβουμε το ενδεχόμενο σφάλμα μέτρησης το οποίο δεν θα πρέπει να είναι μεγάλο, καθώς έτσι επηρεάζεται η αξιοπιστία αλλά και έμμεσα η εγκυρότητα του τεστ. Οι τιμές του τεστ δεν θα πρέπει να αποκλίνουν αρκετά μεταξύ τους, όσο πιο κοντά είναι οι τιμές τόσο πιο αξιόπιστο είναι ένα τέστ , ώστε να αποδίδεται η εσωτερική συνέπεια και αλληλουχία μεταξύ των ερωτημάτων του τεστ( Κουλάκογλου, 2020)

            Ειδικότερα η αξιοπιστία μετριέται με τον συντελεστή αξιοπιστίας α ( Cronbach alpfa) . Επίσης μετριέται εφόσον υπολογίσουμε σε κάθε ερώτηση των υποκλιμάκων τον συντελεστη συσχέτισης Pearson. Στο C.D.Ι ο υπολογισμός της εσωτερικής συνέπειας των ερωτημάτων κάθε υποκλίμακας δεν παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις, ο συντελεστής άλφα κυμαίνεται από 0, 59 έως και 0, 68. Με βάση τον αριθμό των ερωτήσεων σε κάθε υποκλίμακα και το συντελεστή άλφα βρίσκονται σε ικανοποιητικό βαθμό. (Γρηγοριάδου, 1999) Κριτικά , η άνωθεν κλίμακα μπορούμε να πούμε ότι είναι αξιόπιστη, ωστόσο μετρά συμπτώματα κατάθλιψης τα οποία δεν μένουν σταθερά στα κλινικά προφίλ. Οι επαναλήψεις των τεστ αλλά και ο χρόνος που δόθηκε μετά την επόμενη χορήγηση μας πείθει για την αξιοπιστία του. Επίσης η εσωτερική συνέπεια με το συντελεστή άλφα καθώς και οι μετρήσεις του συντελεστή συσχέτισης pearson r δείχνουν συσχέτιση μεταξύ τους σε ικανοποιητικό βαθμό .

 

 

3.2 Εγκυρότητα του  C.D.I

 

            Ένα ψυχομετρικό εργαλείο για να θεωρήσουμε ότι είναι έγκυρο θα πρέπει να εξυπηρετεί τον λόγο για τον οποίο κατασκευάστηκε, η εγκυρότητα μας ποσοτικοποιεί αυτή τη σχετικότητα . ( Κουλάκογλου, 2020) Το C.D.I εμφανίζει εγκυρότητα σχετικά με τα συμπτώματα της κατάθλιψης και ορθά διαχωρίζει τα παιδιά με κατάθλιψη συγκριτικά με αυτά χωρίς κατάθλιψη ωστόσο δεν είναι παρουσιάζει εγκυρότητα ως προς το διαχωρισμό των τύπων της κατάθλιψης.  Κριτικά, με βάση της έρευνες που έχουν διεξαχθεί με το συγκεκριμένο εργαλείο εμφανίζει υψηλή εγκυρότητα σχετικά με το να διακρίνει παιδιά με κατάθλιψη. Οι υποκλίμακες περιέχουν όλα τα πιθανά συμπτώματα της παιδικής κατάθλιψης. Επίσης γνωρίζουμε ότι η συγκεκριμένη κλίμακα βασίστηκε και σε προηγούμενη κλίμακα του            Beck, επομένως μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε έγκυρη καθώς καλύπτει όλα τα χαρακτηριστικά ενός παιδιού με κατάθλιψη.

3.3 Έρευνες σχετικά με το C.D.I

 

            Όπως έχει προαναφερθεί, έχουν διεξαχθεί αρκετές έρευνες σχετικά με την κλίμακα καταγραφής παιδικής κατάθλιψης C.D.I . Πάνω από πεντακόσιες έρευνες έχουν διεξαχθεί για την αξιολόγηση των συμπτωμάτων της παιδικής κατάθλιψης.(Kovacs, 2008) Κυρίως η συγκεκριμένη κλίμακα έχει χρησιμοποιηθεί σε έρευνες οι οποίες διεξάγονται στα πλαίσια διπλωματικών εργασιών. Παρατηρούμε επίσης ότι χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη κλίμακα στοχευμένα προς μαθητές που ανήκουν σε ειδική κατηγορία. Μια τέτοια έρευνα είναι της Τάντου Μαρία Παρασκευή το 2019 με θέμα  «Ντροπή κοινωνικό άγχος και κατάθλιψη στην παιδική ηλικία». Η συγκεκριμένη έρευνα διερευνά και την κατάθλιψη σε παιδιά προεφηβικής ηλικίας τα οποία φοιτούν σε δημοτικό και έχουν μαθησιακές δυσκολίες. (https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/bitstream/123456789/29691/1/%ce%9c.%ce%95.%20%ce%a4%ce%91%ce%9d%ce%a4%ce%9f%ce%a5%20%ce%9c%ce%91%ce%a1%ce%99%ce%91-%ce%a0%ce%91%ce%a1%ce%91%ce%a3%ce%9a%ce%95%ce%a5%ce%97%202019.pdf)  Επίσης πρόσφατη έρευνα έγινε στα πλαίσια της μεταπτυχιακής εργασίας του Αλεξόπουλου Δημήτρη το 2012  με θέμα ‘‘Οι Αντιλήψεις για τη Γονεϊκή Τυπολογία και ο Ρόλος τους στην Ανάπτυξη Καταθλιπτικής Συμπτωματολογίας σε Παιδιά Προεφηβικής Ηλικίας’’. Στη συγκεκριμένη έρευνα, εκτός των υπολοίπων χρησιμοποιεί το C.D.I  του οποίου ο συντελεστής α είναι α=.85. επομένως τα αποτελέσματα είναι αξιόπιστα. (https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/41492/11265.pdf?sequence=1) . Επιπροσθέτως στη μεταπτυχιακή εργασία του Σούρη Εμμανουήλ το 2016 με θέμα  « Ο εθισμός στο διαδίκτυο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και οι επιπτώσεις στην ζωή των μαθητών Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού», χρησιμοποιήθηκε εξίσου το ψυχομετρικό εργαλείο C.D.I, με βάση τα αποτελέσματα της κλίμακας το 7. 7% των παιδιών που φοιτούν στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και έχουν εθιστεί στο διαδίκτυο εμφανίζουν κατάθλιψη. (https://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/9956/1/%ce%a4%ce%95%ce%9b%ce%99%ce%9a%ce%9f%20%ce%94%ce%99%ce%a0%ce%9b%ce%a9%ce%9c%ce%91%ce%a4%ce%99%ce%9a%ce%97%20%ce%95%ce%a1%ce%93%ce%91%ce%a3%ce%99%ce%91%20%282%29.pdf)

 

 

 

 

Αντί επιλόγου

 

               Στο τέλος της παρούσας εργασίας , θα ήθελα να καταγράψω τους λόγους για τους οποίους επέλεξα να αναλύσω το συγκεκριμένο ψυχομετρικό εργαλείο. Η κλίμακα καταγραφής παιδικής κατάθλιψης με βάση την βιβλιογραφική έρευνα και ανασκόπηση που διεξάχθηκε στην παρούσα εργασία, συνειδητοποιούμε ότι είναι η πληρέστερη κλίμακα για τη διερεύνηση της παιδικής κατάθλιψης. Είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια όσων ασχολούνται με παιδιά και κυρίως των εκπαιδευτικών. Η αξιοπιστία και η εγκυρότητα της, η οποία μαρτυράται από πλήθος ερευνών και εφαρμογές τις , μας μαρτυρούν την ασφάλεια των διαγνώσεων καθώς και των αποτελεσμάτων της. Τα συναισθηματικά προβλήματα ταλανίζουν πολύ συχνά τα παιδιά, είναι σημαντική η διαφοροδιάγνωση και αυτό μπορεί να γίνει με ένα αξιόπιστό, έγκυρο και σταθμισμένο ψυχομετρικό εργαλείο. Η ορθή διάγνωση και διερεύνηση όλων των συναισθηματικών δυσκολιών των παιδιών και κυρίως της κατάθλιψης είναι ζωτικής σημασίας για την μετέπειτα θεραπευτική παρέμβαση και την εξέλιξη των παιδιών σε ενήλικές.

 

 

 

 

 

 

 

 

Βιβλιογραφία

 

Ayuso-Mateos, J. L., Nuevo, R., Verdes, E., Naidoo, N., & Chatterji, S. (2010). From depressive symptoms to depressive disorders: the relevance of thresholds. The British Journal of Psychiatry, 196(5), 365-371. Retrieved September 9, 2015 from: http://bjp.rcpsych. org/content/196/5/365.full-text.pdf+html.

 

Cuijpers, P.,VAN Straten, A., Smits, N.& Smit, F. ( 2006). Screening and early psychological intervention for depression in schools. Systematic review and meta-analysis. Europeran Child and Adolescent Psychiatry, 15(5), 300-307.

 

Kieling, C., Baker-Henningham, H., Belfer, M., Conti, G., Ertem, I., Omigbodun, O., Rohde, L. A., Srinath, S., Ulkuer, N., & Rahman, A. (2011). Child and adolescent mental health worldwide: evidence for action [Series]. The Lancet, 378, 1515-1525. Doi:10.1016/S0140-6736(11)60827-1.

 

Ευθυμίου, Κ., Μαυροειδή, Αθ., Παυλάτου, Ε. & Καλαντζή -Αζίζι, Α. (2006). Πρώτες Βοήθειες Ψυχικής Υγείας. Ένας οδηγός για τις ψυχικές διαταραχές και την αντιμετώπιση τους. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

 

Kovacs, M. (2014). Children's Depression Inventory (CDI and CDI 2). The encyclopedia of clinical psychology .

 

Bhatia, S., & Bhatia, S. (2007). Childhood and adolescent depression. Depression , 75 (1).

 

Kapornai, K., & Vetro, A. (2008). Depression in children. Current Opinion in Psychiatry , 21 (1), pp. 1-7.

 

 

Kovacs, M. (2008). Children’s Depression Inventory, technical manual update. Published by Multi-Health Systems Inc., Toronto / New York

 

Kleftaras, G., & Didaskalou, E. (2006). Incidence and teachers’ perceived causation of depression in primary school children in Greece. School Psychology International, 27, 296 – 314.

 

Giannakopoulos, G., Kazantzi, M., Dimitrakaki, C., Tsiantis, J., Kolaitis, G., & Tountas, Y. (2009). Screening for children’s depression symptoms in Greece: The use of the Children’s Depression Inventory in a nation – wide school – based sample. European Child and Adolescent Psychiatry, 18, 485 – 492.

 

Kάκουρος, Ε., & Μανιαδάκη, Κ. ( 2006) . Ψυχοπαθολογία παιδιών και εφήβων. Αναπτυξιακή προσέγγιση. Αθήνα :Τυωθήτω- Γιώργος Δαρδανός.

 

Kovacs, M. ( 1992) . Children’s Depression Inventroy , Manual Published by Multi -Health Systems Inc. , Toronto /N. York .

 

Κουλάκογλου, Κ. ( 2020) . Ψυχομετρία και Ψυχολογική Αξιολόγηση. Αθήνα : Πατάκης.

 

Wilmshurst, L.( 2011) . Εξελικτική Ψυχοπαθολογία . Μια αναπτυξιακή προσέγγιση. Εκδόσεις : Gutenberg .

 

Γρηγοριάδου, Α. ( 1999). Ανίχνευση καταθλιπτικών εκδηλώσεων σε παιδιά σχολικής ηλικίας και διερεύνηση της επίδρασής τους στη σχολική επίδοση, την κοινωνική λειτουργικότητα και την προβληματική συμπεριφορά. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ( ΕΚΠΑ) .

 

Τάντου, Μ.( 2019) Ντροπή κοινωνικό άγχος και κατάθλιψη στην παιδική ηλικία.

https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/bitstream/123456789/29691/1/%ce%9c.%ce%95.%20%ce%a4%ce%91%ce%9d%ce%a4%ce%9f%ce%a5%20%ce%9c%ce%91%ce%a1%ce%99%ce%91-%ce%a0%ce%91%ce%a1%ce%91%ce%a3%ce%9a%ce%95%ce%a5%ce%97%202019.pdf

           

Αλεξόπουλος, Δ. ( 2012) Οι Αντιλήψεις για τη Γονεϊκή Τυπολογία και ο Ρόλος τους στην Ανάπτυξη Καταθλιπτικής Συμπτωματολογίας σε Παιδιά Προεφηβικής Ηλικίας.

https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/41492/11265.pdf?sequence=1

 

Σουρής, Ε.( 2016) Ο εθισμός στο διαδίκτυο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και οι επιπτώσεις στην ζωή των μαθητών Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού.

https://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/9956/1/%ce%a4%ce%95%ce%9b%ce%99%ce%9a%ce%9f%20%ce%94%ce%99%ce%a0%ce%9b%ce%a9%ce%9c%ce%91%ce%a4%ce%99%ce%9a%ce%97%20%ce%95%ce%a1%ce%93%ce%91%ce%a3%ce%99%ce%91%20%282%29.pdf